Melanin, ten rengi ve tonları, göz ve saç rengi çeşitliliğimizden sorumlu olan pigment. Bununla birlikte, melanin sadece insan cildi, saçı ve gözleri için pigmentasyon sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ultraviyole (UV) ışınlarının zararlı etkilerine karşı da koruma sağlar. Elbette vücudumuz için işlevi bunlarla da sınırlı değil…
Melanin nedir, öğrenmek ve konuyla ilgili daha fazlasını keşfetmek için okumaya devam edin.
Melanin eksikliği nasıl giderilir?
Melanin nedir, artık biliyorsunuz. Saçınızdaki, cildinizdeki ve gözlerinizdeki melanin miktarını genellikle genetiğiniz belirler. Eğer vücudunuzda melanin eksikliği varsa ortaya çıkabilecek iki durum var:
- Vitiligo: Vitiligo, vücut yeterince melanosit üretmediğinde ortaya çıkan otoimmün bir durum. Bu, ciltte veya saçta beyaz lekeler olarak görünebilen pigment eksikliğine neden olur. Vitiligo’nun dünyadaki insanların %1-2’sini etkilediğini biliyoruz (*).
- Albinizm: Albinizm, vücut yeterince melanin üretmediğinde ortaya çıkan nadir bir genetik durum. Bu, melanosit sayısının azalması veya melanozomlardan melanin üretiminin azalması nedeniyle olabilir. Albinizmin çeşitli türleri var, ancak çoğu cilt, saç ve gözlerde orta ile şiddetli pigment eksikliğine yol açar.
Peki, melanin eksikliği nasıl giderilir? Araştırmalar, melaninin cildi UV ışınlarından korumaya yardımcı olabileceğini gösteriyor (*). Artan melanin, vücutta cilt kanserine yol açan süreçleri engellemeye de katkıda bulunabilir.
Dolayısıyla cilt kanseri riskini azaltmak için melanini artırmayı, melanin eksikliğini gidermeyi deneyebilirsiniz. Bilimsel çalışmalara göre, belirli besinlerin tüketilmesi, melanin seviyelerini artırabilir (*).
En çok melanin hangi yiyecekte bulunur?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, besinler, ciltteki melanini arttırmanın anahtarı olabilir. İşte vücudunuzun daha fazla melanin üretmesine yardımcı olabileceği düşünülen bazı besinler.
Antioksidanlar
Yediğimiz bitkilerden gelen flavonoidler veya polifenoller gibi mikro besinler, güçlü antioksidanlar gibi davranır ve melanin üretimini etkileyebilir. Bazıları melanini arttırırken diğerleri onu azaltmaya yardımcı olabilir. Daha fazla antioksidan almak için koyu yapraklı yeşillikler, koyu renkli meyveler, bitter çikolata ve renkli sebzeler gibi antioksidan bakımından zengin yiyecekler tüketin.
A vitamini
A vitamini de melanin üretimi için oldukça önemli. Bu önemli vitamini yediğiniz yiyeceklerden, özellikle havuç, tatlı patates, ıspanak ve bezelye gibi beta karoten içeren sebzelerden alabilirsiniz.
E vitamini
E vitamini cilt sağlığı için önemli bir vitamin. Aynı zamanda bir antioksidan; bu yüzden melanin seviyelerini artırabilir. Siz de vücudunuzdaki melanin seviyelerini artırmak için sebze, tahıl, tohum ve kuruyemiş gibi E vitamini açısından zengin besinler tüketebilirsiniz.
C vitamini
A ve E vitaminleri gibi C vitamini de bir antioksidan. Dolayısıyla narenciye, çilek ve yeşil yapraklı sebzeler gibi C vitamini açısından zengin besinler yemek melanin üretimini optimize edebilir.
Melanin neden azalır?
Doğal melanin seviyeleri öncelikle genetik tarafından belirlenir ve genellikle kişinin saçını, cildini ve göz rengini belirler. Ancak, melanin pigmenti üretimini etkileyebilen bazı faktörler de var (*):
- UV ışığına maruz kalma
- İltihap
- Hormonlar
- Yaş
- Cilt pigment bozuklukları
Melanin nasıl artar?
Melanin pigmenti nedir, detaylıca açıkladık. Melanin içeren besinler aracılığıyla vücuttaki melanin seviyelerinin artırılabileceği düşünülüyor.
Bununla birlikte ciltteki melanin üretimi, bronzlaşma ile de artırılabilir. Yine de bronzlaşma sırasında melaninin biyolojik işlevini bozmanın tehlikeli olabileceğini unutmayın. Güneşe maruz kaldığınızda, güneşten gelen zararlı UV ışınları cilde nüfuz eder ve cilt hücrelerindeki DNA'ya zarar vermeye başlar. Bu hücresel hasara tepki olarak vücut, hücreleri korumak için daha fazla melanin üretmeye çalışır. Melanin üretimindeki bu artış, ciltteki “bronzlaşmayı” yaratan şeydir.
Cilt bir kez bronzlaşmaya başladığında, bu, hücresel hasarın zaten meydana geldiğinin bir göstergesidir. Bronzlaşma yoluyla üretilen melanin miktarı -ister güneşten ister başka bir UV ışığına maruz kalmaktan olsun- cilt hücrelerini daha fazla hasardan korumak için yeterli değildir. Zamanla, bu hücresel hasar potansiyel olarak cilt kanserine yol açabilir.
Bronzlaşma dışında, belirli vitamin veya bitkisel takviyeler de ciltteki melanin seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Sonuçta melaninin artırılmasıyla ilgili bu iddialar, çoğunlukla anekdot kanıtlara dayanmakta ve bunları destekleyecek çok az bilimsel araştırma var…
Ayrıca cilt lekeleri ve ciltte kahverengi lekeler hakkındaki detaylı yazılarımız da ilginizi çekebilir.